Ἑλληνομουσεῖον (τό). Ὀνομασία διδομένη πολλαχοῦ, ἐπὶ Τουρκοκρατίας, εἰς τὰ σχολεῖα ἀνωτέρων πως σπουδῶν. Περί «κοινῶν ἑλληνομουσείων ἐπ᾿ ὠφελείᾳ τοῦ γένους κοινῇ» γίνεται λόγος καὶ ἐν σιγιλλίῳ τοῦ Οἰκουμενικοῦ πατριάρχου Γρηγορίου Ε', ἐκδοθέντι κατ᾿ Αὔγουστον τοῦ 1819.


Σ᾿ αὐτὸν τὸν διαδικτυακὸ χῶρο, ποὺ ἀπευθύνεται στοὺς φίλους τῆς χώρας τῶν Ἀγράφων, φιλοξενοῦνται κείμενα, ἄρθρα, μελέτες, ἀνακοινώσεις, βιβλία εἰκόνες, ταινίες ποὺ ἀφοροῦν ἢ παραπέμπουν στὴν ἱστορία, τὸν πολιτισμό, τὶς παραδόσεις, τὸ φυσικὸ περιβάλλον τοῦ ἱστορικοῦ χώρου τῶν Ἀγράφων, ὅπως αὐτὸς ἦταν γνωστὸς στὴν ὕστερη βυζαντινὴ ἀλλὰ καὶ μεταβυζαντινὴ ἐποχή. Σκοπὸς τῆς δημιουργίας του εἶναι νὰ γίνουν γνωστὰ καὶ νὰ ἀναδειχθοῦν, κατὰ τὰς δυνάμεις ἡμῶν, ὅλα ἐκεῖνα τά ‒ἀνὰ τοὺς αἰῶνες‒ ἰδιαίτερα χαρακτηριστικὰ γνωρίσματα τοῦ τόπου μας καὶ τῶν ἀνθρώπων του.

Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2018

ΣΚΙΑΘΟΣ, 25 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1929. ΚΟΙΜΗΣΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΜΩΡΑΪΤΊΔΟΥ


ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΜΩΡΑΪΤΊΔΗ ΣΤῸ ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ (1901)
 
Ἀλέξανδρος Μωραϊτίδης.
Ἀκρυλικὸ σὲ χαρτί,  
ἔργο (2018) τοῦ Κώστα Ντιό 

 
Στὶς 25  Ὀκτ. 1929 ἐκοιμήθη στὴ Σκιάθο, τὴ γενέτειρά του, ὁ Ἀλέξανδρος Μωραϊτίδης· ὡς μοναχὸς Ἀνδρόνικος πλέον, ἀφοῦ τὸν προηγούμενο μῆνα ἐκάρη μοναχός. Μετὰ ἀπὸ δύο ἡμέρες στὴν ἐφ. Σκρίπ δημοσιεύται ἀνωνύμως ἕνα μικρὸ ἄρθρο μὲ ἀφορμὴ τὸν θάνατόν του. Γράφει ὁ συντάκτης τοῦ μικροῦ δημοσιεύματος:
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΩΡΑΪΤΙΔΗΣ 
Μετὰ τὸν Παπαδιαμάντην, ὁ Μωραϊτίδης. Μετὰ τὸν Δάμονα ὁ Φιντίας τῆς Σκιάθου. Ἡ ὡραία νῆσος, τὴν ὁποίαν ὁ ἀείμνηστος Γαβριηλίδης ἀπεκάλεσε ‘’καταπρασίνην, εὐωδιἀζουσαν, γαληνιῶσαν, εὐσεβῆ ψυχήν, πολύκολπον, εὐλίμενον, δασοστεφῆ,βοσπορίζουσαν καὶ περικαλλῆ, ἐγένετο ὁ τάφος τοῦ Μωραϊτίδη, ὅπως ἐγένετο ὁ τάφος τοῦ Παπαδιαμάντη. Ὁ Μωραϊτίδης ὑπῆρξεν ὁ κατ᾿ ἐξοχὴν Ἕλλην διηγηματογράφος. Τὰ διηγήματά του, καὶ ἐν γένει ὅλα του τὰ ἔργα,διεκρίνοντο διὰ τὸ Ἑλληνικὸν αὐτῶν χρῶμα, διὰ τὸ ἑλληνοπρεπὲς ὕφος καὶ διὰ τὰς ὑγιὰς ἀρχὰς καὶ βάσεις των. Τὰ ἔργα τοῦ Μωραϊτίδη εἶναι κατ᾿ ἐξοχὴν ἔργα ἑλληνικά,τὰ περισσότερα δὲ ἦσαν ἐμνευσμένα ἀπὸ τὴν γλυκυτάτην θρησκευτικὴν μυστικοπάθειαν τοῦ ποιητοῦ. Καὶ αὐτός, ὅπως καὶ ὁ Παπαδιαμάντης ἐνεπνεύσθη ἀριστουργήματα ἀπὸ τὴν θείαν πνευματικὴν πανδαισίαν τῶν ἐκκλησιαστικῶν βιβλίων. Ἡ Ἑλλὰς εἰς τὸ πρόσωπον  τοῦ Μωραϊτίδου δὲν χάνει μόνον ἕναν βασιλέα τοῦ διηγἠματος, ἕνα δεινὸν χειριστὴν τῆς γραφίδος, ἕνα ὑμνητὴν τῶν ὡραιοτήτων της. Χάνει καὶ ἕνα πραγματικὸ πατριώτην.


             Ἐφ. Σκρίπ, φ. 9890/27.10.1929, σ. 1.

Στὴν ἴδια ἐφημερίδα δημοσιεύεται, τιμητικῶς, στὶς σελ. 1-2 καὶ σὲ συνέχειες στὰ ἑπόμενα φύλλα 28/29/30 Ὀκτ. καὶ 1 Νοεμβρίου τὸ διήγημα τοῦ Ἀλεξ. Μωραϊτίδη «Τῶν θαλασσῶν ὁ Ἅγιος».

Ἐφ. Σκρίπ, φ. 9890/27.10.1929, σ. 1.
 
 
 
 
25 Ὀκτωβρίου 2018
Κυκλοφορεῖ, θείᾳ οἰκονομίᾳ, ἀπὸ τὸ «ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΩΝ» τὸ βιβλίο: 

Ὅλα ἐν τῷ Καρπενησίῳ μεγαλοπρεπῆ
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΜΩΡΑΪΤΙΔΗ ΣΤΟ ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ (1901) 

Ἕνα γοητευτικό, περιπετειῶδες καὶ περίεργο ταξίδι διὰ μέσου τοῦ νοτίου καὶ τοῦ βορείου Εὐβοϊκοῦ καὶ ἀπὸ τὴ Στυλίδα, τὴ Λαμία καὶ μέσα ἀπὸ χάνια, βουνά, ἔλατα καὶ χιόνια στὴ πρωτεύουσα τοῦ νεοσυσταθέντος νομοῦ Εὐρυτανίας, τὸ Καρπενήσι, ποὺ κατὰ τὸν Μωραϊτίδη:

«...ὅλα ἐν τῷ Καρπενησίῳ μεγαλοπρεπῆ, τὰ ψύχη του, τὰ δάση του, τὰ κυνήγια του. Μεγαλοπρεπὴς ἀκόμη καὶ ἡ μόνωσις τῆς σφριγώσης πολίχνης, θλιβομένης διὰ τὴν ἔλλειψιν τὴν ἔνοχον τῆς συγκοινωνίας, ἥτις τὴν ἀποκλείει ἀπὸ τῆς Ἑλλάδος χειρότερον τῆς χιόνος, καταδικάζουσα αὐτὴν νὰ ζῇ ὡς ἐρημίτης μέσα εἰς τὰ μαῦρα πένθη τῆς μοναξίας καὶ μέσα εἰς τὰ μαῦρα ἔλατα…»

Κωνσταντῖνος Σπ. Τσιώλης

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου