ΜΑΡΚΟΣ ΜΠΟΤΣΑΡΗΣ: 200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ

 Στὶς 10 Αὐγούστου 1823,στὴν Ἱ. Μονὴ Προυσιωτίσσης Εὐρυτανίας, πραγματοποιεῖται Ἡμερίδα  γιὰ τὴν ἐπέτειο τῶν 200 ἐτῶν ἀπὸ τὸν θάνατο τοῦ Μάρκου Μπότσαρη στὸ Κεφαλόβρυσο Καρπενησίου: 

  

 Πρόγραμμα

Α' ΜΕΡΟΣ

Πέμπτη, 10 Αὐγούστου 2023 

06.30΄-09.30΄:         Ὄρθρος Ἀρχιερατικὴ Θεία Λειτουργία

09.30΄-09.45΄:

Ἀρχιερατικὸ Μνημόσυνο γιὰ τὰ 200 χρόνια ἀπὸ τὴ θυσία τοῦ Μάρκου Μπότσαρη

10.00΄-10.30΄:         Δεξίωση ὑποδοχῆς Συνέδρων

Β΄ ΜΕΡΟΣ

Προεδρία: Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καρπενησίου κ. κ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ 

10.30΄-11.45΄:

Ἔναρξη ἐργασιῶν Συνεδρίου (Εἰσαγωγὴ -Προσφωνήσεις -Χαιρετισμοί) 

Εἰσηγήσεις

Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καρπενησίου κ. κ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ: Μία «ἐπὶ τὸ ὀρθὸν» προσέγγιση τῶν ἡρώων τοῦ '21.

Σκόντζος Λάμπρος, Θεολόγος – Καθηγητὴς – Συγγραφέας: Οἱ Ἱερὲς Μονὲς τῶν Ἀγράφων στὴν ὑπηρεσία τοῦ ὑπόδουλου γένους γιὰ τὴν Ἐλευθερία μας.

Δρ, Πλεμμένος Ἰωάννης, Μουσικολόγος, Κύριος Ἐρευνητὴς στὸ Κέντρο Ἐρεύνης τῆς Ἑλληνικῆς Λαογραφίας τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν: «Ἕλληνες κλαύσωμεν ἄνδρα γενναῖον». Ἡ θυσία τοῦ Μάρκου Μπότσαρη καὶ ἡ διαχείρισή της ἀπὸ τοὺς Φιλέλληνες δραματουργούς.

Μανικάρου Μεταξούλα, Ἐργαστηριακὸ Διδακτικὸ Προσωπικὸ στὸ Παιδαγωγικὸ Τμῆμα Δημοτικῆς Ἐκπαίδευσης τοῦ Πανεπιστημίου Ἰωαννίνων: Ἡ προσωπικότητα τοῦ Μάρκου Μπότσαρη στὴ λόγια λογοτεχνικὴ γραφίδα.

Σταμάτης Ἀθανάσιος, Φιλόλογος Καθηγητὴς – Συγγραφέας: Παλιοὶ καὶ νέοι καπετάνιοι: Ὁ Μάρκος Μπότσαρης ἀνηφορίζοντας στὸ Καρπενήσι τὸ 1823.

Τσιώλης Κωνσταντῖνος, Ἰατρός, Ἐρευνητής, Συγγραφέας: O Μάρκος Μπότσαρης στὴν Ἱστορία της Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ Γεωργίου Φίνλεϋ. 

14.00΄-14.30΄:         Συζήτηση παρεμβάσεις.

14.30΄:         Λήξη – Γεῦμα. 

Παράλληλες ἐκδηλώσεις: 

Ξενάγηση στὸ κειμηλιαρχεῖο τῆς Ι. Μονῆς ἀπὸ τὸν Ἡγούμενο π. Ἰωαννίκιο. 

Τραγούδια σχετικὰ μὲ τὸν Μ. Μπότσαρη ἀπὸ μέλη τῆς χορωδίας τῆς Ι. Μητροπόλεως Καρπενησίου ὑπὸ τὴ διεύθυνση τοῦ κ. Τάσου Ἠλιόπουλου. 

Ἐπισήμανση: Ὁ χρόνος παρουσίασης κάθε εἰσήγησης ὁρίζεται στὰ 15'.

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΜΕΓ. ΒΡΑΓΓΙΑΝΩΝ

                                     ἡ ἐκ θεμελίων ἀνέγερσίς του 

Σύναξις Βραγγιανιτῶν στὸν αὔλειο χῶρο τοῦ ναοῦ Ἁγίου Γεωργίου Μ. Βραγγιανῶν περὶ τοῦ 1960.

Μὲ τὸ Βασιλικὸ διάταγμα «Περὶ ἀνεγέρσεως ναοῦ ἐκ τῶν ἐνοικίων τῶν λιβαδίων τῆς κοινότητος Βραγγιανῶν», τῆς 20^ῆς Φεβρουαρίου 1887, τὸ ὁποῖο δημοσιεύεται στὸ  φ. 43/  1887 τῆς Ἐφημερίδος τῆς Κυβερνήσεως, ὁρίζεται ἡ χρῆσις τῶν χρημάτων ἀπὸ τὰ ἐνοίκια τῶν κοινοτικῶν λιβαδίων ὡς ἀποκλειστικὴ γιὰ τὴν ἐκ θεμελίων ἀνέγερση τοῦ ἱεροῦ ναοῦ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, τοῦ πολιούχου τῶν Μεγάλων Βραγγιανῶν· προφανῶς στὴ θέση ἄλλου προϋπάρχοντος ναοῦ ἢ μικρῆς μονῆς.[1] Τὸ Διάταγμα αὐτὸ τοῦ Γεωργίου τοῦ Α΄ ὑπογράφεται καὶ ἀπὸ τοὺς Ὑπουργοὺς τῶν Ἐσωτερικῶν Κ. Λομβάρδο[2] καὶ τῶν Οἰκονομικῶν Χ. Τρικούπη[3]. Στὸ Διάταγμα τῆς 20^ῆς Φεβρ. 1887 σημειώνεται ὅτι καταργεῖται τὸ ἄρθρο 2 τοῦ ἀπὸ 20 Ἰανουαρίου 1880 ἄλλου Β. διατάγματος, τὸ ὁποῖο προέβλεπε ἄλλη ὡς πρώτιστη ἀνάγκη διάθεσης τῶν ἐσόδων ἐκ τῶν ἐνοικίων τῶν βοσκοτόπων τῆς Κοινότητος. Κύρια λοιπὸν οἰκονομικὴ πηγὴ γιὰ τὶς δαπάνες ἀνεγέρσεως τοῦ ἱεροῦ ναοῦ Ἁγίου Γεωργίου Μεγάλων Βραγγιανῶν ὑπῆρξαν τὰ ἐνοίκια ἀπὸ τὶς κοινοτικὲς χορτολιβαδικὲς ἐκτάσεις τοῦ τόπου:

 

                                         2. ΦΕΚ 43/1887.

Περὶ ἀνεγέρσεως ναοῦ ἐκ τῶν ἐνοικίων τῶν λιβαδίων

τῆς κοινότητος Βραγγιανῶν κλπ.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α΄ ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Ἔχοντες ὑπ’ὄψιν τὸ ἄρθρον 19 § β΄ τοῦ ἀπὸ 13 Δ/βρίου 1878 ΨΜΕ΄ νόμου , περὶ φόρου ἐπὶ ζώου καὶ βοσκῶν, καὶ τὸ ἀπὸ 9 Ἰανουαρίου 1878 Β. διάταγμα περὶ διαχωρισμοῦ τῶν βοσκῶν·

Προτάσει τῶν Ἡμετέρων ἐπὶ τῶν Ἐσωτερικῶν καὶ τῶν Οἰκονομικῶν Ὑπουργῶν, διατάσσομεν·

Ἄρθρον μόνον.

Ὡς πρωτίστην ἀνάγκην τῆς κοινότητος Βραγγιανῶν τοῦ δήμου Ἀγράφων,θεραπευταίαν ἐκ τῶν χρημάτων τῶν προερχομένων ἐκ τῶν ἐνοικίων τῶν κοινοτικῶν λιβαδίων τῆς μνησθείσης κοινότητος, προσδιορίζομεν τὴν ἐκ θεμελίων ἀνέγερσιν τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τοῦ ἐπ’ ὀνόματι  τοῦ Ἁγ. Γεωργίου τιμωμένου.

Καταργοῦμεν τὸ ἄρθρον 2 τοῦ ἀπὸ 20 Ἰανουαρίου 1880 ἑτέρου Β. διατάγματος, τὸ ὁρίζον ἄλλως ὡς πρωτίστης ἀνάγκης τῆς αὐτῆς κοινότητος.

Εἰς ἀμφοτέρους τοὺς Ὑπουργοὺς ἀνατίθεμεν τὴν δημοσίευσιν καὶ ἐκτέλεσιν τοῦ παρόντος διατάγματος

Ἐν Ἀθήναις τῇ 20 Φεβρουαρίου 1887

ΓΕΩΡΓΙΟΣ

Οἱ Ὑπουργοί

Τῶν Ἐσωτερικῶν             Τῶν Οἰκονομικῶν

Κ. ΛΟΜΒΑΡΔΟΣ              Χ. ΤΡΙΚΟΥΠΗΣ

Πράγματι, στὸ Βασιλικὸ διάταγμα «Περὶ προσδιορισμοῦ ἀναγκῶν κοινοτήτων τινῶν τοῦ δήμου Ἀγράφων» τοῦ ΦΕΚ ὑπ’ ἀρ. 8 τῆς 20^ῆς Ἰανουαρίου 1880, γιὰ τὴ διάθεση τῶν ἐσόδων ἐκ τῶν κοινοτικῶν βοσκῶν, τὸ ἄρθρο 2 ἀναφέρει περὶ τῆς κοινότητος Βραγγιανῶν ὡς:

 

Πρωτίστην ἀνάγκην, τὴν ἐπισκευὴν τῆς ἀπὸ Βελισδώνη μέχρι τοῦ χωρίου ὁδοῦ καὶ τῆς ἀπὸ Τροβάτου μέχρι τοῦ αὐτοῦ χωρίου, καὶ τὴν ἐπιδιόρθωσιν καὶ κατὰ τὸ δυνατὸν διακόσμησιν τοῦ ναοῦ τοῦ χωρίου.

Ἀνάλογες εἰσηγήσεις γίνονται καὶ γιὰ τὶς ἄλλες κοινότητες, τῶν «ἐν τῷ Νομῷ Ἀκαρνανίας καὶ Αἰτωλίας, Ἐπαρχίᾳ Εὐρυτανίας, δήμῳ Ἀγράφων, κειμένων κοινοτήτων: Ἀγράφων, Ἐπαινιανῶν, Βραγγιανῶν, Μύρισης καὶ Μοναστηρακίου αἵτινες ἔχουσιν ἔσοδον ἐκ κοινοτικῶν βοσκῶν»:

 1.Κοινότης Ἀγράφων

Πρωτίστην τῆς κοινότητος ταύτην ἀνάγκην προσδιορίζομεν τὴν ἀνακαίνισιν, ἤτοι ἐπισκευὴν καὶ συντήρησιν τῆς οἰκοδομῆς τῆς προωρισμένης εἰς δημοτικὸν σχολεῖον ἀρρένων, καταστάσης ἤδη ἑτοιμορρόπου, ἕνεκα κατὰ τὸ παρελθὸν ἔτος γενομένου βυθισμοῦ, καὶ τὴν ἐπισκευὴν τῆς ὁδοῦ ἀπὸ τοῦ ἄκρου τοῦ χωρίου Ἀγράφων μέχρι τοῦ ποταμοῦ.

2. Κοινότης Βραγγιανῶν

Πρωτίστην ἀνάγκην, τὴν ἐπισκευὴν τῆς ἀπὸ Βελισδώνη μέχρι τοῦ χωρίου ὁδοῦ καὶ τῆς ἀπὸ Τροβάτου μέχρι τοῦ αὐτοῦ χωρίου, καὶ τὴν ἐπιδιόρθωσιν καὶ κατὰ τὸ δυνατὸν διακόσμησιν τοῦ ναοῦ τοῦ χωρίου.

3.Κοινότης Ἐπαινιανῶν

Ὡσαύτως πρωτίστην ἀνάγκην,τὴν ἐπισκευὴν τῆς ἀπὸ τοῦ χωρίου μέχρι Κοτσίστης ὁδοῦ τὴν ἐπισκευὴν τοῦ ναοῦ τοῦ χωρίου καὶ τὴν κατασκευὴν δύο βρύσεων ἄνωθι τοῦ χωρίου.

4 Κοινότης Μοναστηράκια

Πρωτίστως ὡσαύτως ἀνάγκην, ὁρίζομεν τῆς ἐπισκευὴν τῆς ἀπὸ Κοτσίστης μέχρι Μοναστηρακίου ὁδοῦ καὶ τὴν ἐπιδιόρθωσιν τῆς γέφυρας

καὶ 5 Κοινότης Μύρισης

Ὡσαύτως τὴν ταχίστην ἐπισκευὴν τῆς ἀπὸ τῆς θέσεως Καρβασαρὰ μέχρι Χονδρονίκου ὁδοῦ.

Εἰς ἀμφοτέρους τοὺς Ὑπουργοὺς ἀνατίθεμεν τὴν δημοσίευσιν καὶ ἐκτέλεσιν τοῦ παρόντος ἡμῶν Διατάγματος.

Ἐν Ἀθήναις, τὴν 20 Ἰανουαρίου 1880

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α΄

Α. ΚΟΥΜΟΥΝΔΟΥΡΟΣ[4]   Ν. ΠΑΠΑΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ[5]

 

          Ὁ σημερινὸς ἱερὸς ναὸς Ἁγίου Γεωργίου Μεγ. Βραγγιανῶν.

Ὡς χρονικὴ διάρκεια διάθεσης τῶν ἐσόδων ἀπὸ τὰ ἐνοίκια τῶν βοσκοτόπων ‒γιὰ τὶς ἀνάγκες τῶν κοινοτήτων τῶν χωριῶν τῶν Ἀγράφων‒ ὁρίστηκε ἐκείνη μέχρι τοῦ χρόνου περατώσεως τῶν ἔργων.

.   Σημ.: πρώτη ἔντυπη δημοσίευση στὴν ἐφ. ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΒΡΑΓΓΙΑΝΑ,φ. 94, Ἀπρ.-Μάιος-Ἰουν. 2023.

[1]. «Στὴ θέση ποὺ ὑπάρχει σήμερα ἡ κεντρικὴ ἐκκλησία τοῦ χωριοῦ μας, παλαιότερα, ἦταν χτισμένο καὶ λειτουργοῦσε μικρὸ μοναστήρι μὲ δυό-τρία κελλιά. Αὐτὸ ἀναφέρεται σὲ χειρόγραφη σημείωση, ποὺ ὑπάρχει σὲ βιβλίο μηναῖο τῆς Παναγίας Πελεκητῆς, ποὺ ἀνῆκε τὸ μικρὸ μοναστηράκι τοῦ χωριοῦ μας: "Τὸ παρὸν μηναῖον ὑπάρχει ἀφιερωμένον εἰς τὸ μονύδριον τοῦ Ἁγίου μεγαλομάρτυρος Γεωργίου τοῦ τροπαιοφόρου τοῦ ὑπερκειμένου τῆς χώρας Βρανιανῶν καὶ μηδεὶς παραγνώμων τῶν ἀδελφῶν καὶ τῶν <...> εὑρισκομένων μοναχῶν αὐθαδῶς ἀποσπᾶσαι βουληθείη, ἵνα μὴ εἰς κατάκρισιν καὶ κρίμα ἐμπέσει τῆς ἱεροσυλίας, ὃ χείριστον ἔμοιγε καὶ ἀληθείᾳ δοκεῖ, ἀλλὰ δὴ καὶ Ἕλλησι καὶ βαρβάροις ἡ ἱεροσυλία διεβάλετο"»· Χριστόφορος Δ. Ἀλεξάκης, Βραγγιανὰ Ἀγράφων καὶ Ἑλληνομουσεῖο Ἀγράφων, Ἀθήνα 1991, σ. 235.

[2]. Κωνσταντῖνος Λομβάρδος (Ζάκυνθος 1820-Ἀθήνα 1888)· Ἕλληνας γιατρὸς καὶ πολιτικὸς ἀπὸ τὴ Ζάκυνθο.

[3]. Χαρίλαος Τρικούπης, (Ναύπλιο 1832-Κάννες Γαλλίας 1896). Ἕλληνας διπλωμάτης, πολιτικὸς καὶ πρωθυπουργός.

[4]. Ἀλέξανδρος Κουμουνδοῦρος (Μάνη 1815-Ἀθήνα 1883) Ἕλληνας πολιτικὸς ἔχοντας διατελέσει δέκα φορὲς πρωθυπουργός.

[5]. Νικόλαος Παπαμιχαλόπουλος (Ἐπίδαυρος 1827-Ἀθήνα 1888), Ἕλληνας πολιτικὸς μὲ ἀρκετὲς ὑπουργικὲς θητεῖες.

ΓΕΝΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ-ΑΡΧΕΙΑ Ν. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ Ἡμεριδα 29ης ΙΟΥΛΙΟΥ γιά τόν Μάρκο Μπότσαρη

Ἔχουμε τὴν χαρὰ νὰ σᾶς προσκαλέσουμε στὴν ἐπιστημονικὴ ἡμερίδα ποὺ διοργανώνει ἡ ὑπηρεσία μας γιὰ τὰ 200 ἔτη ἀπὸ τὸν ἡρωικὸ θάνατο τοῦ Μάρκου Μπότσαρη στὴν μάχη στὸ Κεφαλόβρυσο Καρπενησιοῦ.

Ἡ προϊσταμένη

Μαρία Παν. Παναγιωτοπούλου

π. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΙΩΛΗΣ († 12. 11. 2021)