ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΘΕΟΦΙΛΟΥ ΚΟΡΥΔΑΛΕΑ

Ἠλίας Τεμπέλης, “Ἡ ἐπίδραση τῆς Εὐρωπαϊκῆς φιλοσοφίας τοῦ 17ου αἰώνα στὴ διαμόρφωση τῆς πρώιμης Νεοελληνικῆς φυσικῆς φιλοσοφίας: Ἡ περίπτωση τοῦ Θεόφιλου  Κορυδαλέα”, στὸ Χρῆστος Ἀθ. Τερέζης (ἐπιμ.), Τόκος ἐν καλῷ. Τόμος τιμητικός – Ἀφιέρωμα στὸν Αὔγουστο Μπαγιόνα, Ἀθήνα 2016, σσ. 275-291.

   Ἀπὸ τὰ νεοελληνικὰ ὑπομνήματα τοῦ 17ου αἰώνα στὸ ἀριστοτελικὸ ἔργο Φυσικὴ ἀκρόασις, ἐκεῖνο τοῦ Θεόφιλου Κορυδαλέα (1574-1646) ἐκδόθηκε τὸ 1779. Σὲ αὐτὴν τὴ μελέτη ἀρχικὰ ἀνακεφαλαιώνονται οἱ ὑπάρχουσες ἐνδείξεις σχετικὰ μὲ τὴν ἐπίδραση, τὴν ὁποία ἄσκησε ὁ νεοαριστοτελικός Τσέζαρε Κρεμονίνι (1550-1631) στὸν μαθητή του Θεόφιλο Κορυδαλέα, δεδομένου ὅτι ἀμφότεροι δίδασκαν καὶ ὑπομνημάτιζαν τὴν ἀριστοτελικὴ φυσικὴ φιλοσοφία κατὰ παρόμοιο τρόπο. Στὴ συνέχεια περιγράφεται ἕνα ἀνώνυμο χειρόγραφο τοῦ 17ου αἰώνα, ποὺ ἀνακαλύφτηκε στὴν Ἀθήνα τὸ 1999 καὶ συνιστᾶ χαρακτηριστικὴ μαρτυρία ὡς πρὸς τὴν πρακτική τοῦ Κορυδαλέα κατὰ τὴ σύνθεση τοῦ ὑπομνήματός του. Τὸ χειρόγραφο σώζει ἐκτενῆ σχόλια του Κορυδαλέα στὴ Φυσικὴν ἀκρόασιν, ἀλλὸ τὸ περιεχόμενο τῶν σχολίων στα βιβλία Α΄, Β΄ και Ε΄ ἀντιστοιχεῖ σὲ πρώιμη μορφὴ τῶν ἐκδοθέντων σχολίων του καὶ φαίνεται νὰ παρουσιάζει ὁμοιότητες πρὸς ὁρισμένες ἀνέκδοτες πραγματεῖες τοῦ Κρεμονίνι. Γραφέας τῶν σχολίων στὰ βιβλία Α΄-Ε΄ ἦταν μᾶλλον ὁ μαθητὴς τοῦ Κορυδαλέα Εὐγένιος Γιαννούλης (τέλη 16ου αι. - 1682), ἐνῶ τῶν σχολίων στὸ βιβλίο Η΄ δὲν ἀποκλείεται νὰ ἦταν ὁ ἴδιος ὁ Κορυδαλέας. Συνεπῶς, μπορεῖ νὰ ὑποτεθεῖ ὅτι αὐτὸ ἦταν προσωπικὸ χειρόγραφο τοῦ Κορυδαλέα.

Δεῖτε ὅλο τὸ ἄρθρο ἐδῶ