ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ

Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον, Ἡμερολόγιον 2013, ἔκδ. Ι. Μ. Παναγίας Τατάρνης Εὐρυτανίας.

Μὲ τὴν φιλόκαλη συνδρομὴ τοῦ πολυσεβάστου Γέροντος Δοσιθέου, Ἡγουμένου τῆς ἱστορικῆς Μονῆς τῆς Παναγίας Τατάρνης, τὴν ἐπιμέλεια τοῦ π. Γερμανοῦ Μοναχοῦ καὶ τὴν ὑπέροχη τυπογραφικὴ φροντίδα τῶν ἐκδ. «ΕΠΤΑΛΟΦΟΣ» , ποὺ διευθύνει ἡ ἐκ τῆς Βασιλίδος τῶν Πόλεων ἀξ. κυρία Σοφία Ὀρφανίδου, ἐξεδόθη τὸ Ἡμερολόγιο αὐτό. Πρόκειται γιὰ μία ἀκόμη προσφορὰ τοῦ ρέκτου π. Δοσιθέου, γνωστοῦ συγγραφέως καὶ λογίου ἀνδρὸς μὲ ἐξαιρετικὴν γνῶσιν τοῦ γνησίου Ἕλληνος λόγου, ἀλλὰ καὶ φιλοΠολίτου, ἀφοῦ τὰ τόσο συγκινητικὰ βιβλία του, ὅπως τό, «Θέλω νὰ πιῶ ὅλο τὸ Βόσπορο» κ. ἄ. μᾶς ἀνοίγουν δρόμους πρὸς τὴ Μνήμη καὶ τὴν Ἱστορία τῆς Πόλεως.

Μὲ τὴν εὐλογίαν, λοιπόν, τοῦ Παν. Οἰκουμενικοῦ μας Πατριάρχου κυρίου Βαρθολομαίου, ὁ ὁποῖος ἀπολύει διὰ τὸν λόγον αὐτὸν σχετικὸν Πατριαρχικὸν Γράμμα, ἐκδίδεται τὸ παρὸν Ἡμερολόγιον, ποὺ ἐφέτος εἶναι ἀφιερωμένον εἰς τοὺς Ἁγίους τῆς Πόλεως. «Δι᾿ ἡμᾶς οἱ Ἅγιοι οὗτοι, θὰ γράψει ὁ Παναγιώτατος, «ποταμός εἰσι πολυχεύμων κυκλῶν πᾶσαν τῆν γῆν Εὐϊλάτ, ἐκεῖ ὅπου ἐστὶ τὸ χρυσίον (Γεν. Β΄ 12)· ὅστις πελαγίζων καταρδεύει τὰς διανοίας τῶν πιστῶν». Καὶ ὄντως ἔστι εἶναι...Ποταμὸς εἶναι οἱ Πολίτες Ἅγιοι ποὺ ξεδιψᾶνε τὶς καρδιὲς τῶν Πολιτῶν καὶ ὄχι μόνο. Γι᾿ αὐτὸ πολύ σωστὰ ὁ π. Δοσίθεος ὀνομάζει τὴν Κπολιν Ἁγιούπολιν. Γιατὶ εἶναι καὶ θὰ παραμένει νὰ εἶναι, ἀφοῦ κάτω ἀπὸ τὰ ὅσα κτίσματα, ἐκκλησιαστικὰ ἢ κοσμικά, κάτω ἀπὸ τὰ ἐρείπια, ἀκόμη καὶ στὰ ταπεινὰ δρομάκια, ἀναπαύονται πλῆθος Ἁγίων, ὧν οὐκ ἔστι ἀριθμός, τὰ ὀνόματα τῶν ὀποίων μόνον ἡ δικαία καὶ ζωντανὴ πάντα Μήμη τοῦ Θεοῦ διασώζει.

Ὡστόσο πέραν τῶν παραπάνω στὸ ἐν λόγω Ἠμερολόγιο, τὸ ὁποῖο πρέπει νὰ ὑπογραμμισθεῖ ὅτι εἶναι, ὅπως καὶ τὰ προηγούμενα Ἡμερολόγια, πρὸς φύλαξιν καὶ διατήρησιν, ἐκτὸς τῶν καθιερωμένων, ὑπάρχει καὶ ἡ θαυμάσια μελέτη τοῦ π. Δοσιθέου «Τὸ εὐλογημένον Ῥουφέτιον τῶν Γουναράδων», ἡ ὁποία ἔχει κυκλοφορηθεῖ καὶ αὐτοτελῶς. Πρόκειται γιὰ μιὰ μελέτη ἀξιοπρόσεκτη, ποὺ ἀξιοποιεῖ τὶς πηγὲς γιὰ νὰ ἐμφανίσει στὸν σύγχρονο ἀναγνώστη τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο ἡ Μ. Ἐκκλησία συνεργάζονταν μὲ τὶς Συντεχνίες, ἔτσι ὥστε νὰ ὑπάρχει μιὰ ἀλληλοβοήθεια καὶ μιὰ ἱκανὴ συμπαράσταση, ἰδιαίτερα στὴ Ρωμιοσύνη.

Γιὰ ἐνημέρωση ἀναφέρω πὼς ἀφορμὴ γιὰ νὰ γραφεῖ ἡ ἐν λόγω μελέτη ἦταν ἡ ἐπίσκεψη τοῦ Παναγιωτάτου στὴν πόλη τῆς Καστοριᾶς, καθὼς ἀναφέρει στὸν πρόλογο τοῦ βιβλιαρίου ὁ Γ. Δοσίθεος. Τυγχάνει δὲ ἔκδοση τῆς Ι. Μητροπόλεως Καστορίας.

Εὐχόμεθα πολυχρόνιον ἔκδοσιν τοῦ Ἡμερολόγίου αὐτοῦ μὲ τὶς εὐχὲς τῶν Ἁγίων καὶ τὴν εὐλογίαν, ἀλλὰ καὶ τὴν σκέπην τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας, πού, εἴτε τὸ θέλουμε, εἴτε ὄχι, εἶναι ἡ Μάνα ὅλων μας...

παπα-Κων. Ν. Καλλιανός

      Σ.τ.ἐ. : Μεταξὺ τῶν Ἁγίων τῆς Πόλεως, στὸ παρὸν Ἡμερολόγιον, ὁ π. Δοσίθεος καταχωρίζει, στὶς σελ. 90 καὶ 91, τὸν «δικό μας» Ὅσιο Εὐγένιο τὸν Αἰτωλό, τὸν «ὅσιο καὶ τοῦ Γένους διδάσκαλον» ὅπως τὸν ἀποκαλεῖ.  Στὸν σύντομο βίο τοῦ ὁσίου Εὐγενίου, μεταξὺ ἄλλων, ὁ π. Δοσίθεος ἀναφέρει πώς: «ἀπεσύρθη εἰς τὴν ‘’ἡλιοστερῆ’’ Γούβαν τῶν ‘’κακοβιώτων’’ Ἀγράφων καὶ ἐκοιμήθη τῷ 1682, ἀφήσας συνεχιστὰς πολλοὺς καὶ τὴν φήμην τοῦ διδασκάλου τοῦ Γένους».

   Ἐπίσης, στὴν προαναφερθεῖσα μελέτη τοῦ π. Δοσιθέου «Τὸ εὐλογημένον Ῥουφέτιον τῶν Γουναράδων» ἀναφέρεται στὸν Μανωλάκην Καστοριανόν, τὸν διασημότερο τῶν ἀρχιγουναραίων στὸ δεύτερο μισὸ τοῦ 17^ου αἰ. καὶ τὴ σχέση καὶ ἀλληλογραφία του μὲ τὸν Εὐγένιο Γιαννούλη τὸν Αἰτωλό, ἀλλὰ καὶ σὲ ὅσα γράφει γι᾿ αὐτὸν ὁ Ἀναστάσιος Γόρδιος στὸ γνωστό του ἔργο μὲ τὸν βίο τοῦ Εὐγενίου Γιαννούλη. Ὁ Μανωλάκης Καστοριανὸς ὑπῆρξε γνωστὸς χορηγὸς σύστασης καὶ λειτουργίας Σχολείων Γραμμάτων μεταξὺ τῶν ὁποίων ἡ Σχολὴ τοῦ Αἰτωλικοῦ τὴν ὁποία ἵδρυσε ὁ Εὐγένιος Γιαννούλης καὶ στὴν ὁποία ὑπηρέτησε ὡς διδάσκαλος γιὰ 20 περίπου χρόνια (1690-1710) ὁ Ἀναστάσιος Γόρδιος.