ΧΡΟΝΙΚΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, φ. 1.000

 (τ ῶ ν     Γ ρ ε β ε ν ῶ ν) 

Ὡς πολύτιμο ἐκδοτικὸ κόσμημα γιὰ τὸν ἐπαρχιακὸ τύπο ‒καὶ ὄχι μόνον‒ θεωρεῖται ἡ ἐφημερίδα Χρονικὰ Δυτικῆς Μακεδονίας. Αὐτὸ τὸ ἑβδομαδιαῖο τυπογραφικὸ στολίδι τῶν Γρεβενῶν ‒καὶ πάσης Δυτικῆς Μακεδονίας‒ ἀνοίγει τὴν φιλόξενη ἀγκαλιά του καὶ δέχεται στοὺς κόλπους του συνεργασίες καὶ ἀπὸ ἄλλους χώρους καὶ τόπους μακρυνοὺς καὶ κοντινούς· ἀκόμη κι ἀπ’ τὰ δυσπρόσιτα Ἄγραφα μὲ τὸ «Ἑλληνομουσεῖον» τους. Δικαίως, λοιπόν, χαρακτηρίζεται ὡς φιλαγραφιώτικο ἔντυπο καθὼς ἁπλώνει τὰ δίχτυα του καὶ ἁλιεύει συχνά, πολὺ συχνά, δημοσιεύματα ποὺ ἀφοροῦν τὸν τόπο μας, τὰ ἱστορικὰ Ἄγραφα. Οἱ ἐκδότες τῶν ΧΔΜ, Θεολογία Τσουκαλᾶ καὶ Ἀντώνης Παπαβασιλείου, μᾶς τιμοῦν μὲ τὴ φιλία, τὴν ἀγάπη, τὴ συμπάθειά τους γιὰ τὸν τόπο μας καὶ τοὺς ἀνθρώπους του καὶ μᾶς φιλοξενοῦν τακτικὰ στὶς σελίδες τους. Τὸ φύλλο τῆς 6^ης Ἰανουαρίου 2023 ἦταν τὸ χιλιοστὸ καὶ τὸ γιόρτασαν μὲ ἕνα ἀκόμη ὀκτασέλιδο ἔνθετο, ἀφιερωματικὸ στὸ γεγονὸς αὐτό, μὲ τὴν συμμετοχὴ φίλων καὶ συνεργατῶν τῶν ΧΔΜ. Παροῦσα καὶ ἡ ἡμετέρα ἐξ Ἀγράφων συμμμετοχὴ μὲ τὸ ἄρθρο μας «Μille e tre». Τὸ ἱστολόγιό μας ellinοmouseionagrafon.blogspot.com καὶ ἡ σελίδα Fb «Ἑλληνομουσεῖον Ἀγράφων» εὔχονται ἀπὸ καρδιᾶς, μακροημέρευση στὸ μοναδικὸ γιὰ τὸ περιεχόμενό του τρυφερὸ αὐτὸ ἔντυπο μέλος τοῦ ἐπαρχιακοῦ Τύπου καὶ ἔτη πολλὰ στοὺς ἐκδότες, εὐχόμενοι ὡς νέο πλέον στόχο τὴν ἐπίτευξη τῆς κυκλοφορίας τοῦ φύλλου μὲ ἀριθμὸ. 2.000: νὰ λάβουν νέο παράσημο ἐκδοτικοῦ ἄθλου μαζὶ μὲ τὸν βαθμὸ τοῦ τυποεκδοτικοῦ χιλιάρχου Β΄ Τάξεως.

Κ. Σπ.Τ.

Μille e tre

Ἡ ἀγάπη τοῦ Ἀντώνη Παπαβασιλείου γιὰ τὸν ἔντυπο λόγο, τὰ τυπογραφεῖα καὶ τοὺς ἐκδοτικοὺς τόπους εἶναι αὐτὴ ποὺ δημιούργησε τὰ ‒μέχρι στιγμῆς‒ 1.000 φύλλα τῆς ἱστορικῆς πλέον καὶ μοναδικῆς στὰ χρονικὰ τοῦ ἐπαρχιακοῦ τύπου ἑβδομαδιαίας ἐφημερίδας τῶν Γρεβενῶν, τὰ Χρονικὰ Δυτικῆς Μακεδονίας: 

«ὄασις ἀναψυχῆς, ἐν τῇ ἐπαρχιακῇ ἐφημεριδογραφίᾳ» 

Ἔντυπο ποὺ θὰ ζήλευαν καὶ ἐφημερίδες μεγάλων ἐκδοτικῶν μονάδων τῆς πρωτευούσης καὶ τῆς συμπρωτευούσης· ἔντυπο ποὺ «ὅσο τὴν διαβάζεις τόσο νοστιμίζει», ποὺ θὰ ἔλεγε ὁ κοινός μας φίλος, ὁ ΝΔΤ. Σὲ κάθε φύλλο δὲν παρελαύνουν μόνον εἰδήσεις, ἱστορίες καὶ θέματα ποὺ ἀφοροῦν –μὲ τὴ στενὴ ἔννοια τοῦ ὅρου‒ τὸν τόπο καὶ τοὺς ἀνθρώπους του ἀλλὰ ἀφοροῦν καὶ κάθε ἐπιμελῆ ἀναγνώστη, καθὼς τὴν ἐφημερίδα κοσμοῦν στῆλες καὶ θέματα ποὺ παραπέμπουν στὸν πολιτισμό, τὶς παραδόσεις καὶ τοὺς ἀνθρώπους ὅλου τοῦ ἑλληνισμοῦ· ἀκόμη καὶ αὐτοῦ τῆς ἀλλοδαπῆς. Μέχρι καὶ τὰ ἱστορικὰ μὲν ἀλλὰ σχεδὸν ἄγραφα ἀκόμη Ἄγραφα ἔχουν θέση στὶς σελίδες του. Ἂν καὶ ἐκδίδεται στὰ ἠπειρωτικὰ Γρεβενά, μοσχομυρίζει αὔρα θαλασσινὴ καθὼς οἱ Σποράδες μὲ τὸν Παπαδιαμάντη τους καὶ τὸν Μωραϊτίδη τους ἀλλὰ καὶ ἡ Χαλκίδα μὲ τὰ παλίμβουλα νερά της καὶ τοὺς δικούς της λογίους, μὲ τὸν ἕναν ἢ ἄλλον τρόπο, σχεδὸν σὲ κάθε φύλλο, δίδουν τὸ παρὼν ‒πολὺ περισσότερο κι ἀπ’ τὴν πατρίδα τῶν δύο Ἀλεξάνδρων‒ στὶς σελίδες τῶν ΧΔΜ, ποὺ ὡς γαλήνιες αὖρες ὀρεινές, παραμυθοῦν καὶ θεραπεύουν τὰ σπλάχνα μας.

Κορωνίδα τοῦ ἐντύπου ὁ «Ἔμφρων» τῆς 2ης σελίδας, ὅπου ἀποστάζονται ἑβδομαδιαῖες σκέψεις καὶ στοχασμοί, θηράματα ὀμορφιᾶς τοῦ Ἀντώνη Παπαβασιλείου. Ὁ «Ἔμφρων» συγκοινωνεῖ διασελιδικῶς μὲ τὸ μοναδικὸ «Ἀνεμοδούριον», στὴ 12η σελίδα: δείκτης τοῦ κατὰ ποῦ καὶ μὲ ποιὰ ταχύτητα καὶ ἔνταση φυσοῦν οἱ ἄνεμοι τῶν Γραμμάτων καὶ τῶν Τεχνῶν. Μὲ λογισμοὺς ποὺ συνήθως δὲν χωροῦν στὰ στενὰ ὅρια τοῦ «Ἔφρονα» καὶ παροχετεύονται στὴν 12η σελίδα ἀλλά ‒ὄχι λίγες φορές‒ ξεδιπλώνονται ἄνετα καὶ ἀναπαυτικὰ καὶ τροφοδοτοῦν καὶ πληροῦν καὶ τὴν 13^η σελίδα: ἂν σπάσουν τὰ φράγματα τοῦ «Ἔμφρονα» ἀπὸ τὰ ζῶντα ὕδατα τῶν ποιητικῶν καὶ ἀποφθεγματικῶν ὑπαινικτικῶν συλλογισμῶν καὶ σχολίων τοῦ ΑΝΠ. Τὸ δηλώνει κι ὁ σχολιαστικὸς τοῦ τίτλου ὑπότιτλος, ἁλιευμένος ἀπὸ τὸν ἀγαπημένο του Christofer Morley:

—The swift stenography of daily life.

Μὲ σβελτάδα καὶ μαστοριὰ μοναδικὴ συρράπτει σκέψεις, γνῶμες, ἀναγνώσματα καὶ συνθέτει ἕναν ἱστὸ πνευματικὸ γιὰ νὰ συλλάβει τὰ ἀναγνωστικὰ "κοσσυφάκια" ποὺ ἀναζητοῦν γευστικοὺς πνευματικοὺς καρπούς, μέσα στὸν ἀπέραντο κόσμο τῆς ἄνοστης συγγραφικῆς καὶ δημοσιογραφικῆς ἐρημίας.

Τὸ «Μηνολόγιον», ὁ «Χρονοκαλικάτζαρος», οἱ «ἐνΤΥΠώσεις», τὰ ἀφιερωματικὰ ἐπετειακὰ τετρασέλιδα καὶ κάποτε ὀκτασέλιδα, οἱ συνεργασίες μὲ ἐκτὸς Δυτικῆς Μακεδονίας ἀρθρογράφους νοστιμίζουν τὸ ὑπόλοιπο περιεχόμενο τοῦ ἐντύπου, ποὺ περιλαμβάνει ἐπίκαιρα τοπικὰ καὶ μὴ γεγονότα καὶ δημοσιεύματα, καὶ συνθέτουν τὸν γαλαξία τῶν ἀστεροειδῶν τῶν ΧΔΜ καὶ τῶν ἀνθρώπων τους.

Σὲ τρεῖς ἑβδομάδες ὁ αὔξων ἀριθμὸς τῶν φύλλων θὰ φτάσει τὰ 1.003 καὶ σὲ τέσσερις ἑβδομάδες θὰ ξεπεράσει ‒ἀριθμητικῶς, πάντα‒ καὶ αὐτὲς τὶς 1.003 ἱσπανίδες ἐρωμένες τοῦ Don Giovanni, τῆς ὁμώνυμης ὅπερας τοῦ Amadeus Mozart:

—Ma in Ispagna son già mille e tre, μᾶς πληροφορεῖ τὸ λιμπρέττο.

Κι ἔχει χρόνο καὶ δρόμο μπροστά του γιὰ νὰ ξεπεράσει ‒ἀριθμητικῶς καὶ πάλι‒ τὸν μοτσαρτικὸ ἥρωα, ἂν προσθέσουμε στὶς 1.003 τὸν ἀριθμὸ τῶν 640 ἰταλίδων, τῶν 225 γερμανίδων καὶ τῶν 105 γαλλίδων, ὁπότε θὰ ἀγγίξει τὰ 2.000 φύλλα καὶ θὰ τὰ πανηγυρίσουμε καὶ πάλι καὶ τότε δεόντως.

Τὰ Χρονικὰ Δυτικῆς Μακεδονίας τῶν Γρεβενῶν, τίτλος ποὺ παραπέμπει συνειρμικὰ σὲ ἡρωϊκὲς στιγμὲς τοῦ Ἑλληνισμοῦ, μὲ τὸ θελκτικό τους περιεχόμενο γοητεύουν καὶ δὲν ἀπογοητεύουν τὸν ἀναγνώστη: σὰν τὶς περίτεχνες ποδοσφαιρικὲς ἐνέργειες τοῦ βραζιλιάνου Giovanni (Silva de Oliveira), συνονόματου τοῦ μοτσαρτικοῦ Don Giovanni, ποὺ σαγηνεύουν τοὺς ἀληθινοὺς λάτρεις καὶ ἁγνοὺς θεατὲς τοῦ ποδοσφαίρου. 

Τὰ φύλλα τῶν ΧΔΜ, μὲ τὴν «ποικιλωτάτην τερπνήν των ὕλην»‒φροντίδι τοῦ Ἀντώνη ἀλλὰ καὶ τῆς ἀθόρυβης Θεολογίας‒ ἔχουν κατακτήσει τὶς καρδιὲς τῶν ἀναγνωστῶν καὶ τῶν συνδρομητῶν τους. Παραφράζοντας ὅσα ἔγραφε ὁ παλαιὸς ἐκδότης Βλάσης Γαβριηλίδης, ὁ πρωτοπόρος ἐκσυγρονιστὴς τοῦ ἑλληνικοῦ τύπου, γιὰ τὰ ἀναγνώσματα τοῦ Ἀλεξάνδρου Μωραϊτίδη, τὰ ὁποῖα δημοσίευε ἡ ἐφημερίδα Ἀκρόπολις, τὰ ΧΔΜ: 

«συλλαμβάνουν ὡς διὰ τσιγγελίου τοὺς ἀναγνώστας ὅλων τῶν τάξεων» 

καὶ τοὺς τραβοῦν μαζί τους!

Τεκμήρια ἐπικοινωνίας, ὀμορφιᾶς καὶ εὐαισθησίας, ποὺ παραμένουν πάντα χλωρά, ὑπηρετοῦν καὶ μνημειώνουν τὸν χρόνο: κληρονομιὰ καὶ παρακαταθήκη τῆς ἱστορίας καὶ τοῦ πολιτισμοῦ τῆς Δυτικῆς Μακεδονίας καὶ ὄχι μόνον, σὲ χρόνους ἀνήσυχους καὶ ἀνιαρούς.

Ὁ Κωνσταντῖνος Δημίδης (Γρεβενὰ 1789-Ἀθήνα 1869), ὁ ἐκ Γρεβενῶν τυπογράφος τοῦ Ἀγώνα, ἀγάλλεται ἐν οὐρανοῖς, καθὼς βλέπει τὸν ὁμοπάτριό του Ἀντώνη Παπαβασιλείου, ὁδίτη στὰ βήματα καὶ στοὺς δρόμους τῆς γραφῆς καὶ τῆς τυπογραφίας ποὺ χάραξε ἐκεῖνος σὲ ἄλλες ἐποχὲς πιὸ δύσκολες καὶ πλέον ἡρωϊκές.

Ἀλλά, καὶ τὰ 1.000 φύλλα τῶν ΧΔΜ δὲν εἶναι ἡρωϊκὸ κατόρθωμα;

 

Κωνσταντῖνος Σπ. Τσιώλης